Theo ông, việc có một số người Chăm không muốn nhận mình là Hồi giáo một phần có sai từ chính quyền hiện nay. Trước năm 2017, khi làm chứng minh nhân dân hay các giấy tờ khác, người Chăm có thể khai ở mục tôn giáo là Hồi giáo, Hồi giáo Bani hay là đạo Bani thì phía công an chấp nhận hết (mặc dù ghi không đúng trong Danh mục tôn giáo của Ban Tôn giáo Chính phủ). Tuy nhiên, từ năm 2021, khi chính phủ ban hành Căn cước Công dân có gắn chip để phù hợp với tình hình mới, không có mục tôn giáo và dân tộc, nên họ cho rằng Chính phủ đã xóa tôn giáo Bani và dân tộc Chăm trên Căn cước Công dân, ông nói.

Harei Muk-Kei (Ngày báo hiếu tổ tiên): Được thực hiện vào cuối tháng Sahban. Đây là tháng chuẩn bị đón tháng mới Ramadan, toàn bộ tín đồ được đi tảo mộ tổ tiên cho sạch đẹp, dọn dẹp nhà cửa khang trang, sắm may đồ mới để chuẩn bị đón tháng linh thiêng, bà con được ăn uống, vui chơi, chúc tụng đón mừng tháng Ramawan, cũng là dịp để sum họp gia đình, cha mẹ, anh em và họ hàng. Harei Muk-Kei gần giống tết Nguyên Đán của người Việt, nhưng với người Cham Awal đây chỉ là hình thức tưởng nhớ đến tổ tiên chứ không phải thờ phượng tổ tiên (Muk-kei) hay thờ phượng thần linh (yang), vì trong nhà của người Cham theo hệ phái Awal không lập bàn thờ tổ tiên (điều cấm kỵ). Harei Muk-kei (ngày báo hiếu tổ tiên) chỉ là lễ tục tưởng nhớ tổ tiên trước ngưỡng Ramadan (Ramawan) đang đến, các giáo sĩ (acar) chỉ đọc Thiên kinh Koran và Du-a (Do-a) cho các linh hồn dưới ngôi mộ sớm được siêu thoát. Đây cũng là dịp mọi người trong gia đình, bạn bè về sum họp và cầu mong được Allah phù hộ độ trì. Harei Muk-kei, một phần là lễ tục của Cham Hồi giáo (Hồi giáo Awal), một phần còn ảnh hưởng văn hóa bản địa Champa. Harei Muk-kei cũng là biểu hiện của lòng hiếu thảo, nhớ đến công ơn sinh thành dưỡng dục của tiền nhân, đạo lý uống nước nhớ nguồn, biết ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã sinh thành và gây dựng nên cuộc sống cho con cháu.

 Giáo sư tiến sỹ Văn Ngọc Sáng (tên Chăm là Putra Podam), người từng có 22 năm giảng dạy toán học và khoa học máy tính tại trường Đại học Tây Nguyên và có nhiều bài viết về lịch sử, văn hoá, ngôn ngữ và tôn giáo của người Chăm trên trang điện tử Kauthara.org- bảo tồn tiếng nói và chữ viết Chăm, lại có ý kiến khác. Ông nói người Chăm (hay tổ tiên người Chăm) không có tôn giáo của riêng mình mà chỉ tiếp thu hai nền tôn giáo lớn trên thế giới. Đạo Hindu (Balamon) du nhập từ Ấn Độ vào nước Champa từ thế kỷ thứ 2 (năm 192) và trở thành quốc giáo cho đến thế kỷ thứ 15 (năm 1471), còn đạo Islam (tiếng Việt: Hồi giáo) được du nhập từ thế giới Ả Rập và thế giới Melayu từ thế kỷ thứ 10 và Islam trở thành quốc giáo từ thế kỷ thứ 16 cho đến thế kỷ 19 (năm 1832).

Ngày Quốc Khánh (Chamic: “Harei Bangsa”; Malaymic: “Hari Kebangsaan” atau “Hari Merdeka”) là ngày đánh dấu một sự kiện lịch sử, chính trị của Mặt trận Giải phóng Champa-Fulro đánh chiếm và làm chủ thành phố Ban Mê Thuột-Daklak. Ngày Quốc Khánh Champa, tiếng Chamic: “Harei Bangsa Champa”, nhằm ngày 20/9/1964. Bản “Tuyên ngôn” chính thức được ba vị lãnh đạo FULRO ký tên: - Thiếu tướng Châu Dara, nhân danh dân tộc Khmer Krom (Khmer Hạ), - Chủ tịch Y Bham Enoul, nhân danh dân tộc Tây Nguyên (Degar-Vijaya), - Thiếu tướng Lès Kosem, nhân danh dân tộc Chăm (Panduranga và Kampong Cham). Chủ tịch Y Dhon Adrong (Chủ tịch chủ trương độc lập Champa) đọc bản “Tuyên ngôn” giải phóng Champa và  Kampuchea Krom ra khỏi ách thống trị của Việt Nam tại Đài Phát Thanh thành phố Ban Mê Thuột-Daklak vào ngày 20/9/1964. Bản tuyên ngôn đề cặp đến danh xưng Cộng hòa Champa” và “Cộng hòa Khmer Krom” được trịnh trọng tuyên bố tại Đài Phát Thanh Ban Mê Thuột trước toàn thế giới, Chính phủ Việt Nam Cộng Hòa, và Quân đội Hoa Kỳ tại Việt Nam.

Đúng một giờ sáng ngày 20 tháng 9 năm 1964, Mặt Trận Giải Phóng Champa-Fulro bắn tia đạn đầu tiên nhằm báo hiệu sự vùng dậy của tổ chức trên toàn khu vực cao nguyên miền trung Việt Nam. Vài giờ sau, lực lượng Mặt Trận Giải Phóng Champa-Fulro đã làm chủ tình hình trại lính Buôn Sarpa, bắt tất cả binh lính Sài Gòn có mặt ở trại và bắt thêm sáu người Mỹ làm tù binh. Y Dhơn Adrơng đứng dậy phất cờ Fulro và đọc bản tuyên cáo trước tù binh Việt Nam và Mỹ với nội dung như sau: Mặt trận Fulro cương quyết giải phóng Kapuchea Krom và Champa ra khỏi ách thống trị của Việt Nam. Bản tuyên bố chính thức đã được ba vị lãnh đạo Fulro ký tên, là Châu Dara nhân danh dân tộc Khmer, Y Bham Enoul nhân danh dân tộc Tây Nguyên và Po Nagar (biệt hiệu của Lès Kosem) nhân danh dân tộc Chăm.

Kỷ niệm 66 năm (8/9/1958 - 8/9/2024), ngày Ngô Đình Diệm (Tổng thống Đệ nhất Việt Nam Cộng Hòa từ năm 1955 sau khi thành công trong việc phế truất vua Bảo Đại, cho đến khi bị lật đổ vào năm 1963) đàn áp mặt trận BAJARAKA sau khi dùng chính sách Tây tiến lên khu tự trị của sắc tộc bản địa Tây Nguyên (nối tiếp chính sách Nam tiến của Đại Việt). “Mặt Trận Giải Phóng Dân Tộc Thượng” cũng như tổ chức “BAJARAKA” nhắc cho thần dân Champa (Rhade, Jarai, Cham, Churu, Raglai, Kaho, Bahnar, Stieng, …) nhớ đến tinh thần bất khuất, kiên cường của bậc trí thức và các dân tộc bản địa sống trong chế độ Việt Nam Cộng Hòa. Cuộc khởi nghĩa trên một lần nữa đã khẳng định về lòng yêu nước, sự gan dạ, dũng cảm, quyết tranh đấu và sẵn sàng hy sinh vì sự độc lập của dân tộc và mong muốn khôi phục lại quyền bản địa, tái lập trên lãnh thổ Cao Nguyên một quy chế đặt biệt tương tự như quy chế Hoàng Triều Cương Thổ đã được hoàng đế Bảo Đại ban hành vào năm 1951. Thành viên “Mặt Trận Giải Phóng Dân Tộc Thượng” cũng như thành viên của tổ chức “BAJARAKA” sẽ luôn được thần dân Champa tôn vinh và nhớ ơn như những vị anh hùng dân tộc.

Lượng Hữu Phú, sinh năm 1997, dân tộc Chăm (Chàm) tại làng Phước Nhơn-Ninh Thuận-Việt Nam. Sau khi tốt nghiệp ngành Tài nguyên và Môi trường, Lượng Hữu Phú xin công tác tại Viện Kỹ thuật Biển Tp.HCM và được kết nạp Đảng Cộng Sản vào năm 2023 tại đơn vị này. Năm 2023, Lượng Hữu Phú được nhận học bổng Thạc sỹ du học Đại học Úc. Tại đây Lượng Hữu Phú có cơ hội tiếp xúc với các tổ chức xã hội dân sự và các tổ chức nhân quyền tại Úc. Từ cơ hội này, Lượng Hữu Phú tìm cách trao đổi với Thành Thanh Dải (người cùng làng Phước Nhơn) đang điều hành Chính phủ Champa lưu vong với vai trò là Thủ tướng Chính phủ (tự xưng). Qua cuộc trao đổi, Thành Thanh Dải hứa sẽ tìm giải pháp giúp Lượng Hữu Phú hưởng qui chế tỵ nạn chính trị và định cư lâu dài tại Úc. Cũng tại cuộc trao đổi này, Thành Thanh Dải đã đề cử Lượng Hữu Phú làm phát ngôn viên của Chính phủ Champa và kiêm chức Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Champa lưu vong của Thành Thanh Dải.

Theo các nhà nghiên cứu, nhóm ngôn ngữ Cham, còn gọi nhóm ngôn ngữ Aceh-Cham, là một nhóm gồm mười ngôn ngữ nói ở Aceh (Sumatra, Indonesia) và một số quốc gia khác như Kampuchea, Champa (miền trung Việt Nam), Thailand, Malaysia, Laos, America và Hainan (Trung Quốc),... Nhóm ngôn ngữ Cham thuộc ngữ hệ Nam Đảo, tiền thân là nhóm ngôn ngữ Cham nguyên thủy (proto-Chamic), được xem là chủ nhân của nền văn hóa Sa Huỳnh. Nhóm ngôn ngữ Cham lên đất tiền Champa (Việt Nam) từ các đảo Sumatra, Borneo, bán đảo Mã Lai,... Tiếng Aceh-Cham (4,2 triệu người nói), tiếng Cham Campuchia (700.600 người nói), tiếng Cham Jarai (513.930 người nói), tiếng Cham Rhade (398.671 người nói), tiếng Cham-Panduranga (195.000 người nói), tiếng Cham Raglai (146.715 người nói), tiếng Cham Malaysia (85.915 người nói), tiếng Cham Churu (23.875 người nói),  tiếng Cham Tsat (10.800 người nói), tiếng Cham Thailand (6.260 người nói), tiếng Cham America (3.600 người nói), tiếng Cham France (1.200 người nói), tiếng Cham Laos (875 người nói),...

Năm 2014, được sự giúp đỡ của Pgs.Ts. Po Dharma viết đề cương nghiên cứu chuyên ngành lịch sử, Putra Podam tiếp tục nghiên cứu lịch sử tại Đại học UM (University Malyasia). Thầy hướng dẫn là Gs. Danny Wong (người Hoa chuyên ngành lịch sử tại đại học UM). Danny Wong Tze Ken là tác giả cuốn sách “The Nguyen and Champa during 17th and 18th Century - A Study of Nguyen Foreign Relations”, được Champa nhận in sách và được đăng trong trang báo điện tử Champaka số 5. Thời gian đó, Ts. Nicolas Weber đang giảng dạy tại trường UM (người cùng làm việc với Pgs.Ts. Po Dharma tại Malaysia) Năm 2015, tại đại học UM, Putra Podam phải học thêm 3 môn liên quan chuyên ngành lịch sử và 1 môn tiếng Mã Lai. Riêng môn học tiếng Mã Lai, Putra Podam không thi qua phần viết tiếng Mã Lai, và nhiều lý do khác nên Putra Podam xin thôi theo học lịch sử tại đại học UM, và cũng từ đó Putra Podam và Gs. Danny Wong Tze Ken cũng ít khi gặp nhau.

Trong khoảng thời gian gần đây, cộng đồng người Khmer Krom tại Campuchia đã liên tục tổ chức nhiều cuộc biểu tình trước sứ quán Việt Nam phản đối chính sách đất đai của Việt Nam. Nguyên do của những cuộc xuống đường này là phát biểu của ông Trần Văn Thông, tham tán sứ quán Việt Nam tại Phnom Penh, nói rằng miền đất Nam Bộ thuộc về Việt Nam từ lâu trước khi Pháp chuyển giao lại cho Việt Nam. Trả lời phỏng vấn đài BBC , ông Thach Setha, Chủ tịch Cộng đồng Khmer Krom ở Campuchia, cho biết :