Dr. Putra Podam, tên khai sinh là Văn Ngọc Sáng, tên dùng tại Malaysia: Muhammad Budi, tên dùng tại Thái Lan: Yuthana. Sinh ra tại thôn Bình Minh (Palei Aia Mamih), xã Phan Hòa, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận. Là người Chăm được Pgs.Ts. Po Dharma hướng dẫn nghiên cứu sinh chuyên ngành hai Công nghệ Giáo dục tại Đại học Công nghệ - UTM - Malaysia.

Sau ngày giải phóng đất nước 1975, thống nhất nhưng lòng người chưa thống nhất, triệu người miền Nam lần lược bỏ quê hương đi tìm đất nước tự do, trong đó có Hương Trầm. Chiếc tàu đưa chúng tôi đến xứ Ấn, rồi…đến năm 1980 chúng tôi chia tay để anh được đi Paris học. Bài thơ dưới đây mô tả thời gian, không gian và sự nghiệp của cuộc đời.

Lịch sử 33 năm cuối cùng của Champa là tổng thể của những biến cố tang thương nhất và đẫm máu nhất chưa từng xảy ra trong quá trình hình thành vương quốc Champa kể từ thế kỷ thứ II. Lược thuật từ tác phẩm Vương quốc Champa : Lịch sử 33 năm cuối cùng (1802-1835) là công trình nghiên cứu của Pgs. Ts. Po Dharma, một người Chăm gốc Ninh Thuận, được xuất bản tại Paris vào năm 1987 bởi Viện Viễn Đông Pháp, với nhan đề : Le Panduranga (Campa). Ses rapports avec le Vietnam (1802-1835).

Trong suốt mấy năm trường lãnh đạo để chống quân xâm lăng của Mông Cổ, quốc vương Champa là Indravarman V qua đời vì tuổi già, mà nhà thương thuyền Âu Châu là Marco Polo, nhân dịp ghé thăm Champa vào năm 1288, có nói đến. Sau ngày từ trần của vua cha, hoàng tử Harijit, con của hoàng hậu Gaurendraksmi, lên ngôi lấy vương hiệu là Jaya Sinhavarman III, mà tài liệu Trung Quốc gọi là Pou Ti và tài liệu Việt Nam gọi là Chế Mân.

Hy vọng tất cả cùng nhau chung sống hòa bình đoàn kết xây dựng tình yêu thương dân tộc Chăm trong và ngoài nước đều là anh em, bàn tay ngón ngắn ngón dài, gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau... cầu cùng ơn đức trời cao Ban cho con cháu ngày sau sum vầy.. Bài thơ cảm tác nhớ ơn Ngài TS. Po Dharma đã hy sinh cho dân tộc Chăm.

Chỉ còn 3 ngày là tưởng niệm 2 năm mất Pgs.Ts. Po Dharma (1945-2019).

Nhân tưởng niệm hai năm thầy Po Dharma về với cõi vĩnh hằng, trong niềm xúc động và tiếc thương vô hạn, Putra Podam một người học trò như một người con cùng với Dominique Nguyen đã hoàn thành cuốn sách “Tài liệu Hoàng gia Champa” và hôm nay trong giờ phút thiêng liêng, Putra Po Dam thể hiện sự biết ơn, sự tưởng nhớ đến người thầy đã khuất như bậc thần linh cao quý,...và dâng lên Thầy cuốn sách “Tài liệu Hoàng gia Champa” cùng với khói hương trầm kết nối thế giới tâm linh và thực tại. Những lời khấn tha thiết của Putra Podam cùng với người thân và gia đình hy vọng sẽ được những làn khói trầm hương sẽ bay tỏa lên đến tận trời xanh và gửi gấm lòng tin đến trời đất, các bề trên, thiên thần và đến người thầy.

Tài liệu Hoàng gia Champa là tư liệu quý được tồn tại cho hậu thế Champa. Sách là thành phẩm khoa học được nghiên cứu nhiều năm, đầu tiên nghiên cứu vào 1907 bởi tác giả E.M. Durand với tựa đề “Les archives des derniers rois Chams”, phát hành bởi: BEFEO VII, 1907, p.353-355. Tiếp theo nhóm khoa học Pháp nghiên cứu gồm năm thành viên P-B Lafont, Chen Zhichao, Nguyen Tran Huan, Po Dharma, Dominique Nguyen, đã sử dụng 104 trang tài liệu Hoàng gia đã chụp, nghiên cứu hoàn thành và phát hành sách tại Paris với tựa đề: "Inventaire Des Achives Du Panduranga -1984", sách đã được ra mắt tại Viện Viễn Đông Pháp (EFEO). Giai đoạn tiếp theo sách được nghiên cứu phần còn lại tại Malaysia với sự góp sức của nhiều chuyên gia Champa về mặt ngôn ngữ trong giai đoạn đầu cho đến cuối 2007. Năm 2013, Po Dharma về hưu sống tại Pháp, để tiếp tục thực hiện tài liệu hoàng gia, Po Dharma giao tài liệu liên quan và tài liệu Hoàng gia cho Dominique Nguyen thực hiện. Thêm vào đó, vì lý do chưa hoàn thành dự án, Po Dharma yêu cầu EFEO tại Pháp qua lại Malaysia tiếp tục thêm nhiệm kỳ 3 năm. Từ thời gian này Putra Podam chính thức tham gia nhóm nghiên cứu Ấn Triện Hoàng gia vào năm 2014 là một dự án khác thực hiện song song cùng dự án tài liệu Hoàng gia Champa. Cũng trong thời gian này, Putra Podam được Po Dharma giao tài liệu Hoàng gia và một số tài liệu khác để phối hợp nghiên cứu cùng Dominique Nguyen tại Pháp.

Makkah hay Mecca, là một thành phố thuộc Saudi Arabia (Ả Rập Xê Út). Thành phố được nhìn nhận là linh thiêng nhất trong thế giới Hồi giáo và cuộc hành hương (Haji- Hajj) là điều bắt buộc đối với mọi tín đồ Hồi giáo có khả năng. Makkah sở hữu Kaaba (Kiblat) linh thiêng, đây là nơi các tín đồ Hồi giáo hướng đến khi cầu nguyện.

OM là biểu tượng thiêng liêng nhất, là nền văn minh của Ấn Độ giáo dùng để diễn đạt ý niệm trong triết lý Hindu với ý nghĩa bao hàm sự tôn kính và thiêng liêng cho ba vị thần quyền lực tối cao như Brahma, Vishnu, Shiva (Mahesh). OM là một biểu tượng như một âm tiết với ý nghĩa thượng đế là duy nhất (God is one), là thần chú của Hindu giáo. OM được đánh vần AUM, là tổng hợp từ 3 âm tiết là: A, U và M, là bản thể của Vedas là biểu thị của Ganesha, Swastika.