#

Cổng Thánh đường (Magik) Bình Thắng có từ trước 1975. Trên cổng ghi "Mesjid" (Thánh đường), dòng chữ Ả Rập, ngôi sao của trăng liềm. Ngày nay dưới tác động của Phó Tiến sĩ (Ts một đêm), họ đề nghị đặt tên "Nhà Chùa" và xin tiền từ dự án Ấn Độ đưa Thần Shiva (Ấn Độ) vào thờ trong làng Bình Thắng, làng của Chăm Agama Awal (Nì Awal). Còn nữa họ còn đưa cả Linga (cac) và Yoni (lon) của Ấn Độ vào thờ trong làng Bình Thắng. Từ đó họ kích động Thánh đường không phải nơi tôn thờ Allah mà phải thờ đa thần, có nghĩa mai sau họ sẽ đưa Linga (cac) và Yoni (lon) vào thờ trong Nhà Chùa này.

#

Tôn giáo là một hiện tượng xã hội, tồn tại cùng với chiều dài lịch sử xã hội loài người. Người Chăm nói riêng và Champa nói chung đã tiếp nhận Balamon giáo (Brahmanism) từ Ấn Độ ngay từ khi Champa lập Quốc vào cuối thế kỷ thứ 2 (192). Balamon tồn tại ở Champa từ thế kỷ 2 đến thế kỷ 15 thì sụp đổ hoàn toàn, không còn tồn tại ở Champa và cả Đông Nam Á. Hồi giáo (Islam) đã len lỏi vào Champa từ thế kỷ thứ 9, ngay khi Balamon sụp đổ thì Hồi giáo chiếm ưu thế và thống trị hoàn toàn Champa. Nghĩa là Hoàng gia Champa và thần dân Champa trở thành tín đồ theo Bani (theo đạo mới, ám chỉ Islam).

#

Tánh Linh là một huyện miền núi nằm ở phía tây bắc tỉnh Bình Thuận, nơi đây có làng Chăm Bani (Chăm theo đạo) mà tiếng Chăm gọi palei Bicam. Trên thực tế người Chăm nơi đây thuộc vùng sâu vùng xa nên người dân ít cơ hội học cao, trí thức Chăm trình độ Đại học quá ít, không đáng kể. Cách đây 8 năm (2014), Thánh đường nơi đây bị Chính quyền đóng cửa một năm, không cho hoạt động trong tháng Ramawan. Được biết sự việc xung đột đôi bên chính do ông Thành Phần tạo ra. Thắm thoát trôi qua 8 năm, năm 2022, nay làng Bicam đi đầu trong việc phá tôn giáo Chăm do Imam Đồng Tuyền dẫn đầu (được biết Imam Đồng Tuyền là người Chăm gốc Phước Nhơn, nên rất thân cận với ông Thành Phần).

#

Chăm theo Bani (Hồi giáo Bani hay Hồi giáo Awal), hàng năm vào gần cuối tháng Shaban (Islam lịch) để chuẩn bị đón tháng Ramadan – Ramawan (tháng thực hiện lễ thức tịnh chay) thì cộng đồng Chăm ở hai tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận chuẩn bị đi tảo mộ dòng họ, ông bà, tổ tiên, nội ngoại, …Lễ tảo mộ thường tổ chức theo khu vực và được quy định bởi lịch thông báo của khu vực đó. Thông thường lễ tảo mộ diễn ra khoảng ba ngày. Ngày đầu tiên đi tảo mộ ở xa nhất, ngày kế tiếp tảo mộ ở những khu gần hơn, ngày cuối cùng tảo mộ ở khu gần nhất. Lễ tảo mộ là dịp con cháu về tụ họp, tề tựu với cha, mẹ, ông bà tổ tiên, gia đình và dòng họ.

#

Bài viết của ông Inra Sara có đề cập đến Hội đồng Sư cả (HĐSC) Bình Thuận, chúng tôi thuộc Ban Phong tục – Giáo lý, giúp HĐSC nghiên cứu phong tục, tập quán người Chăm nói chung và người Chăm Hồi giáo (Bani) nói riêng, xin trả lời cho ông Inra Sara bài viết dưới đây. Lý lịch vắn: Inra Sara tên thật là Phú Trạm (sinh ngày 20 tháng 9 năm 1957 tại làng Caklaing - Mỹ Nghiệp, thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước tỉnh Ninh Thuận, Việt Nam). Thực tế ông ta theo tín ngưỡng Bani Ahier, nhưng ông ta đã từ bỏ tổ tiên, và hiện nay CMND của ông ta ghi: Balamon? một tôn giáo của Ấn Độ đã bị loại khỏi cộng đồng Chăm từ thế kỷ 17.

#

Sáng ngày 16/03/2022 tại trụ sở Hội đồng Sư cả thôn Thanh Kiết, xã Phan Thanh, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận đã diễn ra Đại hội Hội đồng Sư cả Hồi giáo Bani lần thứ III nhiệm kỳ 2021-2026, hơn 70 đại biểu là các vị chức sắc, tín đồ người Chăm Hồi giáo Bani đang sinh sống các huyện trong tỉnh đã về dự Đại hội.

#

Trong tháng Shaban kiêng cử mà các Bổn đạo này tích cực trèo lên Thánh đường (Magik) để đập bảng hiệu do cha ông xây ghi "Hồi giáo" để cải tiến và xây lại mới hơn, hiện đại hơn, ảnh hưởng Phật hơn là: "Nhà Chùa". Chỉ vì adua theo phe nhóm mà bất chấp lý lẽ, khoa học và nguồn gốc lịch sử tôn giáo Champa.

#

Năm 2022, đồng bào dân tộc Chăm theo đạo Hồi giáo (Bani) sẽ bắt đầu nghĩ Lễ Ramawan từ ngày 02 tháng 4 năm 2022 (nhằm ngày 02 tháng 3 năm Nhâm Dần) đến hết ngày 03 tháng 5 năm 2022 (nhằm ngày 03 tháng 4 năm Nhâm Dần). Để thuận lợi cho công tác tổ chức đón Lễ Ramawan của đồng bào dân tộc Chăm theo đạo Hồi giáo (Bani), Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh thông báo đến các sở, ban, ngành, Mặt trận, đoàn thể trong tỉnh và Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố có đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, sinh viên, học sinh là người dân tộc Chăm theo đào Hồi giáo (Bani) đang sinh sống, làm việc, học tập được biết và tạo mọi điều kiện thuận lợi để đồng bào dân tộc Chăm được tổ chức ngày Lễ Ramwan. Đồng thời, tổ chức thực hiện tốt một số nội dung sau:

#

Tôn chỉ, mục đích của Hội đồng Sư cả Hồi giáo Bani. Hoạt động của Hội đồng Sư cả là nhằm lãnh đạo, hướng dẫn giáo sĩ (Acar), tín đồ tuân phục Thượng đế Awluah (Allah), tôn kính Đức Giáo chủ Mu-ha-mat (Muhammad) và giáo lý Thiên kinh Co-ran (Koran), điều hành các hoạt động tôn giáo tại các Thánh đường (Chùa), Ban phong tục Hồi giáo Bani trong tỉnh theo quy định của pháp luật.

#

- Tăng cường xây dựng đoàn kết nhất trí cao trong nội bộ Hội đồng Sư cả, trong các chức sắc, tín đồ và Ban Quản lý Thánh đường Hồi giáo Bani trong tỉnh.            - Lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn chức sắc, tín đồ trong tỉnh sinh hoạt tôn giáo (nghi lễ tang ma, cưới hỏi, nhập đạo, tấu chức...) theo Quy chế, Quy ước cộng đồng Hồi giáo Bani tỉnh Bình Thuận và quy định của pháp luật.            - Thực hiện tốt quan hệ và phối hợp với các cơ quan chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể các cấp, vận động các chức sắc, tín đồ thực hiện tốt các chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XV và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII.            - Tiếp tục củng cố, xây dựng tổ chức Hội đồng Sư cả kịp thời, vững mạnh, tạo niềm tin trong chức sắc, tín đồ Hồi giáo Bani. Xây dựng cộng đồng Chăm Hồi giáo Bani đoàn kết vững mạnh trong tôn giáo và ngoài tôn giáo.            - Tập trung nghiên cứu, biên soạn và hình thành Sakawi (lịch), giáo lý, giáo luật để phổ biến rộng rãi trong chức sắc, tín đồ Hồi giáo Bani.