![]() Tháp Champa (bimong Champa) là tên gọi thông dụng chỉ kiến trúc đền tháp Champa, thuộc kiến trúc tôn giáo tín ngưỡng (Hinduism) của dân tộc Champa (Jarai, Rhade, Cham, Churu, Raglai, Bahnar, Kaho, Hroi, ...), sinh sống ở Trung Bộ và Tây Nguyên Việt Nam. |
![]() Salam mikwa (mik wa) salam adei saai, salam abih anak Cam hu dalam Facebook. Dahlak cih (wak) kadha ini pieh barei (brei) ka Cam drei thau, mukkei Cam drei meng kal marai (mai) hu tuei Agama Islam blaoh nan salih tapa: Awal (Agama Awal) atau (Bani Awal). Caong di meng ini tel ray hadei, anak tacaow, buel bhap Cam, ... khik wek adat cambat, khik wek panuec ndom saong akhar Cam. ꨧꨤꩌ ꨟꨪꩀꨥ (ꨟꨪꩀ ꨥ) ꨧꨤꩌ ꨀꨕꨬ ꨦꨄꨰ, ꨧꨤꩌ ꨀꨝꨪꩍ ꨀꨗꩀ ꨌꩌ ꨨꨭ ꨕꨤꩌ Facebook. ꨕꨨꨵꩀ ꨌꨪꩍ (ꨥꩀ) ꨆꨖ ꨁꨗꨪ ꨚꨳꨮꩍ ꨝꨣꨬ (ꨝꨴꨬ) ꨆ ꨌꩌ ꨕꨴꨬ ꨔꨮꨭ, ꨟꨭꩀꨆꨬ ꨌꩌ ꨕꨴꨬ ꨟꨮꩃ ꨆꩊ ꨟꨣꨰ (ꨟꨰ) ꨨꨭ ꨓꨶꨬ ꨀꨈꨟ ꨁꨧꨵꩌ ꨝꨵꨯꨱꩍ ꨗꩆ ꨧꨤꨪꩍ ꨓꨚ: ꨀꨥꩊ (ꨀꨈꨟ ꨀꨥꩊ) ꨀꨓꨮꨭ (ꨝꨗꨪ ꨀꨥꩊ). ꨌꨯꨱꩃ ꨕꨪ ꨟꨮꩃ ꨁꨗꨪ ꨓꨮꩊ ꨣꩈ ꨨꨕꨬ, ꨀꨗꩀ ꨓꨌꨯꨱꨥ, ꨝꨶꨮꩊ ꨞꩇ ꨌꩌ, ... ꨇꨪꩀ ꨥꨮꩀ ꨀꨕꩅ ꨌꨡꩅ, ꨇꨪꩀ ꨥꨮꩀ ꨚꨗꨶꨮꩄ ꨙꨯꩌ ꨧꨯꨱꩃ ꨀꨇꩉ ꨌꩌ. |
![]() Nguyên nhân chính hình thành lễ Suk Yeng là lễ Jumaat (ngày thứ Sáu) của Islam. Lễ ngày thứ Sáu của hệ phái Bani Awal không thực hiện thống nhất mà được thực hiện tùy theo khu vực và vùng miền. Ở Campuchia được tổ chức Suk mỗi tuần một lần, ở Ninh Thuận Suk được tổ chức mỗi tháng một lần, còn ở Bình Thuận thì hoàn toàn khác biệt. Suk Yeng là dịp mà các haluw Janang cũng như mọi tín đồ Bani Awal thường phải đến thánh đường để gặp gỡ, nghe giảng đạo và thông tin từ các giáo sĩ (Acar) tại thánh đường và riêng ở mỗi gia đình thường chuẩn bị đón khách thập phương tại nhà riêng. |
![]() Người Chăm hiện nay tập trung đông nhất tại quốc gia Campuchia với ước tính khoảng 500 ngàn người, hiện sinh sống tập trung ba tỉnh: Pusak, Battambbong, Kampong Chhnang. Đa số người Chăm ở Campuchia theo đạo Hồi giáo (Islam) và số còn lại là Chăm Imam San hay Chăm Tajuh (Chăm Panduranga quen gọi là Chăm Bani Awal) với dân số khoảng 16.000 người. Chăm Imam San là nhóm Chăm duy nhất còn lưu giữ toàn bộ Ariya Chăm và một số nhạc cụ Chăm, họ thuộc lòng Ariya Chăm, đọc và viết thông thạo akhar thrah truyền thống và đặc biệt họ còn giữ một số phong tục tập quán do tiền nhân Champa để lại như: lễ Rija Praong, lễ cúng rùa biển (mbuen nduk),... |
![]() Trong quá trình lịch sử, Đông Nam Á là khu vực tập trung nhiều quốc gia và chủng tộc chia làm hai khối rỏ rệt. Dân tộc Chăm, Campuchia, Lao, Thai và Mã Lai Đa Đảo, v.v. chịu ảnh hưởng nền văn minh Ấn Giáo, trong khi đó dân tộc Việt theo khuôn mẫu văn hoá của Trung Quốc. Phát xuất từ hai nền văn minh khác nhau, dân tộc Việt và Chăm đã đón nhận hai khái niệm hoàn toàn khác nhau về qui luật cấu trúc vũ trụ. Đối với dân tộc Việt, “âm dương” là triết lý nhằm giải thích cho sinh tồn của “vũ trụ”, trong khi đó dân tộc Chăm lại dựa vào qui luật “tanaow-binai / lakei-kamei” (đực-cái / nam-nữ) để làm nền tảng để giải thích cho mối liên hệ giữa Chăm Ahier (Balamon) và Chăm Awal (Hồi Giáo). Chính đó là trọng tâm của vấn đề cần cứu xét lại trước khi đi đến kết luận dân tộc có chịu ảnh hưởng triết lý “âm dương” của dân tộc Việt hay không? |
![]() Sinh nhật cháu nội Bunga Campa 25/8/2021 tại Pháp (Paris), ông bà nội ngoại cùng gia đình chúc cháu Bunga Campa chóng lớn, khỏa mạnh là niềm vui của ông bà. |
![]() Khi muốn nhắc đến cơ sở giáo dục và đào tạo đầu tiên của sắc tộc Chăm, thì người Chăm luôn luôn biết đến Quận An Phước (Trường Trung học An Phước) và coi đây như là nơi đặt Bộ Giáo dục đầu tiên đào tạo nhân tài cho dân tộc Chăm. Tiếp nối Trường Trung học An Phước là Trường Trung học Po Klaong (viết tắt từ tên Po Klaong Garay). |
![]() Trầm hương được xem là một loại gỗ quý hiếm, một sản vật tinh túy của trời không những hương thơm huyền dịu mà còn mang lại giá trị tâm linh, phong thủy,... Tục đốt trầm hương được xem như có từ lâu đời của người Đông Nam Á nói riêng và người Châu Á nói chung. Theo các nhà sử học, các dấu tích về việc đốt một thứ nào đó có mùi hương tại các ngôi mộ cổ ở Ai Cập, cũng như Trung Quốc,…cho thấy khởi nguồn của việc đốt trầm hương đã có cách đây hàng ngàn năm. |
![]() Bulan Ramawan, lakau "Ikak aek", tel harei “Talaih aek”. |
![]() Tháng Ramadan sắp đến cộng đồng Champa hãy gửi cho nhau những tắm thiệp, những tin nhắn, mừng tháng Ramadan Bani. @“Ash Ha Du Allah Ila Ha Il Lallah Wa Ash ha du an na Muhammader rosu Lullah”@ |