Trong thời đại bùng nổ thông tin, mạng xã hội trở thành nơi giao lưu, chia sẻ và thể hiện chính kiến của hàng triệu người dân. Nhưng cùng với sự tự do ấy, cũng xuất hiện không ít hiện tượng lạm dụng quyền tự do ngôn luận để xúc phạm danh dự, bôi nhọ, kích động chia rẽ vùng miền, dân tộc và tôn giáo. Những hành vi đó không chỉ đi ngược lại đạo đức xã hội mà còn vi phạm pháp luật Việt Nam.

Mới đây, vụ việc tài khoản Facebook “Tàn Keng” bị khởi tố vì hành vi chửi bới, xúc phạm người miền Nam đã gây nhiều chú ý. Cơ quan chức năng đã nhanh chóng vào cuộc, khởi tố hình sự người này về tội lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân theo Điều 331 Bộ luật Hình sự.

Động thái này được dư luận đồng tình, coi đó là bước tiến quan trọng trong việc lập lại kỷ cương, trật tự trên không gian mạng, nơi lâu nay đang tồn tại nhiều phát ngôn thù ghét mà chưa được xử lý thỏa đáng.

Thế nhưng, cùng thời điểm đó, một vụ việc khác lại khiến cộng đồng người Chăm trong và ngoài nước phẫn nộ: tài khoản Facebook “Võ Văn Thu” đăng tải nhiều bài viết, hình ảnh, lời lẽ xúc phạm nghiêm trọng đến tín ngưỡng, phong tục và lễ hội truyền thống của người Chăm, đặc biệt là lễ hội Katê – một di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, biểu tượng tinh thần của cả cộng đồng Chăm.

Những lời lẽ miệt thị, mỉa mai mang tính báng bổ tôn giáo và xúc phạm niềm tin tâm linh không chỉ tổn thương cá nhân mà còn động chạm đến lòng tự trọng, bản sắc và nhân phẩm của cả một cộng đồng dân tộc thiểu số đã gắn bó lâu đời trên dải đất Việt Nam.

Điều đáng nói là, cho đến nay, người này vẫn chưa bị xử lý hay khởi tố. Trong khi các bài viết xúc phạm vẫn tồn tại công khai, lan truyền, tạo nên làn sóng phẫn nộ, thậm chí đe dọa sự đoàn kết dân tộc – một giá trị mà Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng và bảo vệ.

Câu hỏi được nhiều người đặt ra là: Phải chăng pháp luật đang có “vùng trắng” trên mạng xã hội?

Nếu hành vi xúc phạm người miền Nam bị khởi tố, thì vì sao hành vi xúc phạm cộng đồng người Chăm – một dân tộc thiểu số, một tôn giáo, một di sản văn hóa – lại được bỏ qua?

Phải chăng việc bảo vệ danh dự của các nhóm dân tộc ít người chưa được đặt ngang hàng với những vụ việc liên quan đến số đông?

Pháp luật Việt Nam khẳng định rõ: mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật, không phân biệt dân tộc, tôn giáo, giới tính hay thành phần xã hội. Điều 5 của Luật Bình đẳng giới, Điều 8 của Luật Dân tộc thiểu số và Điều 331 của Bộ luật Hình sự đều quy định rõ các hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm, kỳ thị hoặc chia rẽ dân tộc là vi phạm pháp luật và phải bị xử lý nghiêm minh.

Do đó, việc cơ quan chức năng chưa có động thái rõ ràng trước hành vi của tài khoản “Võ Văn Thu” đang khiến dư luận hoài nghi về tính công bằng trong thực thi pháp luật.

Người Chăm, cũng như mọi cộng đồng khác trên đất nước này, đều có quyền được tôn trọng về văn hóa, tín ngưỡng và nhân phẩm. Những lễ hội như Katê, Ramưwan,vv… không chỉ là nghi thức tôn giáo, mà còn là biểu tượng tinh thần của sự đoàn kết, của niềm tin hướng thiện và của di sản văn hóa dân tộc Việt Nam. Xúc phạm các giá trị đó, là xúc phạm đến cả tinh thần “đại đoàn kết dân tộc” – nền tảng của khối thống nhất quốc gia.

Cộng đồng Chăm trong nước và hải ngoại đã nhiều lần lên tiếng ôn hòa, kêu gọi xử lý vụ việc đúng pháp luật. Điều họ mong muốn không phải là trả thù, mà là một sự công bằng, một sự công nhận rằng danh dự của người Chăm cũng đáng được bảo vệ như bất kỳ công dân nào khác.

Nếu pháp luật chỉ xử lý những vụ việc gây bức xúc trong số đông, mà bỏ qua tiếng nói của cộng đồng thiểu số, thì đó chính là sự im lặng nguy hiểm, làm xói mòn niềm tin của nhân dân vào công lý.

Trong bối cảnh đất nước đang nỗ lực xây dựng xã hội văn minh, tôn trọng sự đa dạng văn hóa, việc để tồn tại những hành vi xúc phạm niềm tin tôn giáo và văn hóa của dân tộc thiểu số là điều không thể chấp nhận. Không ai được phép lợi dụng “tự do ngôn luận” để xúc phạm niềm tin của người khác.

Tự do phải đi cùng với trách nhiệm, và pháp luật phải được thực thi công bằng, không phân biệt người nói là ai, nạn nhân là ai.

Cộng đồng Chăm và những người yêu chuộng công lý đang trông đợi một phản ứng công bằng từ phía cơ quan chức năng, nhằm khẳng định rằng mọi hành vi xúc phạm văn hóa – tín ngưỡng đều bị xử lý như nhau, không có ngoại lệ, không có vùng cấm.

Chỉ khi đó, pháp luật mới thực sự nghiêm minh, và mạng xã hội Việt Nam mới trở thành không gian văn hóa, tôn trọng và nhân ái – nơi mọi dân tộc đều được sống trong sự tôn trọng như nhau.

Hình 1. Ông Võ Văn Thu, đăng tải nhiều bài viết, hình ảnh, lời lẽ xúc phạm nghiêm trọng đến tín ngưỡng, phong tục và lễ hội truyền thống của người Chăm, đặc biệt là lễ hội Katê – một di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, biểu tượng tinh thần của cả cộng đồng Chăm.

Hình 2. Tài khoản Facebook “Võ Văn Thu” đăng tải nhiều bài viết, hình ảnh, lời lẽ xúc phạm nghiêm trọng đến tín ngưỡng, phong tục và lễ hội truyền thống của người Chăm, đặc biệt là lễ hội Katê – một di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, biểu tượng tinh thần của cả cộng đồng Chăm.

Hình 3. Võ Văn Thu, xúc phạm văn hóa dân tộc Chăm.