![]() Ts. Giả mạo Thành Đài tên thật là Thành Thanh Dải, sinh năm 1964 tại Phước Nhơn, Xuân Hải, Ninh Hải – Ninh Thuận, hiện đang định cư tại Thụy Điển. Sau khi học xong bậc trung học ở quê nhà, năm 1987 Thành Đài là người dân tộc Chăm nên được nhà nước VN ưu tiên cho du học tại Ukraine (thuộc Liên Bang Xô Viết) về ngành Chính trị học. Chưa kịp tốt nghiệp Đại học thì Liên Bang Xô Viết tan rã vào năm 1991. |
![]() Islam (tiếng Chăm: Asulam, Athulam, Athalam), là một tôn giáo độc thần thuộc nhóm các tôn giáo Abraham. Đây là tôn giáo lớn thứ hai trên thế giới, sau Kitô giáo, và tôn giáo đang phát triển nhanh nhất, với số tín đồ trên 1,6 tỷ người. Islam giáo ra đời vào khoảng thế kỷ thứ 7 tại bán đảo Ả Rập (Arab), do Thiên sứ Muhamat (Nabi Muhammad) sáng lập, nhưng đức tin của Islam thì bắt nguồn từ trước khi Thượng Đế Aluah (Allah) tạo ra Adam, với thượng đế Allah là Đấng Tối Cao, Duy Nhất và Muhammad là vị Thiên sứ cuối cùng được Allah mặc khải Thiên kinh Koran qua thiên thần Jibrael. |
![]() Lãnh thổ miền trung Việt Nam bao gồm cả vùng đồng bằng và khu vực Cao Nguyên, chạy dài từ Quảng Bình đến biên giới Biên Hòa, đã có sự hiện hữu của một quốc gia ảnh hưởng nền văn minh Ấn Độ đó là vương quốc Champa được hình thành vào cuối thế kỷ thứ 2. Sau khi dành được độc lập vào thế kỷ 10, các vua chúa Đại Việt bắt đầu áp dụng chính sách Nam Tiến, xua quân xâm chiếm lãnh thổ miền duyên hải vương quốc Champa và bị tiêu diệt vào năm 1832. Hôm nay, vương quốc Champa không còn nữa, nhưng dân tộc Champa vẫn còn tồn tại. Hơn 1.500.000 người Thượng cư ngụ trên Cao Nguyên và 120.000 người Chăm sinh sống dọc vùng duyên hải Phan Rang, Phan Rí, Phan Thiết, chưa tính người Chăm lưu lạc ở Cao Miên, Thái Lan, Mã Lai và khu vực Châu Đốc, Tây Ninh, Sài Gòn lập nghiệp |
![]() Chăm Bani, mặc dù tự nhận mình là tín đồ ASULAM, nhưng Chăm Bani vẫn tiếp tục duy trì chế độ mẫu hệ và mẫu cư, một qui chế tổ chức gia đình và xã hội hoàn toàn đi ngược với phong tục của ASULAM chính thống giáo. Sau thế kỷ 17, do tình hình xung đột tôn giáo trong xã hội người Chăm giữa BALAMON VÀ ASULAM ngày càng phức tạp, do đó vua Po Rome quyết định hóa giải thành hai thuật ngữ mới mang tên: AVAL và AHIER |
![]() Hiểu đúng tên tôn giáo rất quan trọng, vì tôn giáo chi phối sâu sắc đời sống xã hội của người Chăm. Tôn giáo gắn chặt với quá trình phát triển lịch sử của dân tộc Chăm. Vấn đề tôn giáo của người Chăm gắn liền với vấn đề dân tộc và có mối quan hệ với sự phát triển của các tôn giáo trên thế giới đặc biệt là thế giới Hồi giáo và thế giới Melayu. Do đó Hồi giáo của người Chăm ngày nay cũng có ảnh hưởng và chịu sự tác động từ thế giới bên ngoài. |
![]() Hồi giáo (Islam) đã du nhập vào Champa từ khoảng cuối thế kỷ thứ 9 theo con đường tơ lụa và phát triển tùy thuộc từng thời kỳ lịch sử của từng triều đại vua chúa Champa. Đặc biệt khởi sắc từ quốc vương Chế Mân, Chế Bồng Nga, Sunan Ampel, Bố Trì trì, Kabrah, Po Haniim Per, Po At, Po Rome, và tiếp nối cha ông như Cei Brei, Tuan Phaow, Katip Sumat, Katip Ja Thak Wa, Les Kosem, Po Dharma, Putra Podam,… tín đồ Chăm Hồi giáo Bani ở Kampuchea, Champa và Việt Nam ngày nay tiếp tục gìn giữ mối quan hệ mật thiết giữa Champa và Malaysia nói riêng, giữa Champa với thế giới Malayu và thế giới Hồi giáo nói chung. |
![]() Theo công văn của Ban Tôn giáo Chính phủ số: 981/TGCP-TNTGK, Hà Nội ngày 05/11/2020 về việc tổ chức hội thảo với một số nội dung liên quan đến Hồi giáo Bani. Để thống nhất hoạt động tôn giáo và công tác quản lý nhà nước đối với Hồi giáo Bani, Ban Tôn giáo Chính phủ tổ chức hội thảo trao đổi, lấy ý kiến của chức sắc, chức việc Hồi giáo Bani hai tỉnh: Ninh Thuận, Bình Thuận và một số cơ quan liên quan. |
![]() Có những quốc gia ngày nay tuy không còn nữa nhưng di sản của một nền văn hóa sáng chói để lại cho đời sau thật là khó quên, đó là trường hợp của các đế quốc Ai Cập, La Mã nói chung và trường hợp của cựu vương quốc Champa tại Việt Nam nói riêng. Trong ba tháng, từ ngày 12-10-2005 đến ngày 9-01-2006. Viện bảo tàng các nền nghệ thuật châu Á Guimet tại Paris (Pháp), khôi phục lại nền văn minh đó qua cuộc triển lãm lớn nhất từ trước đến nay về nền văn minh và văn hóa Champa, từ thời lập quốc cho đến cuối thế kỷ 16, với nhiều buổi hội luận và trình chiếu phim ảnh liên quan đến Champa và Việt Nam trong suốt thời gian triển lãm. |
![]() Trên tinh thần đổi mới nhận thức về tôn giáo, Đảng và Nhà nước đã nhận định tôn giáo là nhu cầu của một bộ phận nhân dân, trong tôn giáo có những giá trị tốt đẹp về lối sống, đạo đức, văn hoá,…Tuy nhiên, để tôn giáo hoạt động tích cực và đúng hướng thì vấn đề điều chỉnh tên cho tôn giáo ở người Chăm Bani phải đúng như bản thân nó đã được truyền đến người Champa trong xã hội truyền thống. Trong những năm gần đây, vấn đề tôn giáo trong cộng đồng người Chăm được nhiều người quan tâm. Đã có một nhóm đại diện trí thức Chăm viết đơn gửi Ban Tôn giáo Chính phủ và Sở Nội vụ tỉnh Ninh Thuận đề nghị đổi tên tôn giáo “Hồi giáo Bani” sang tên mới thành tôn giáo “Bani”. Ý kiến này của họ đã gây ảnh hưởng lớn trong cộng đồng Chăm vì đại đa số trí thức Chăm, Bô lão, các tổ chức và Hội đồng Sư cả tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận đều lên tiếng phản đối và đặc biệt là những phản ứng của người Chăm trên mạng xã hội yêu cầu hãy giữ đúng nguyên trạng là: "Hồi giáo Bani". |
![]() Qua biến cố dao động của lịch sử, chúng ta lại có thêm một cộng đồng Chăm định cư tại Hoa Kỳ. Một cộng đồng năng động trưởng thành trên một quốc gia đa văn hóa, đa sắc tộc, một quốc gia có truyền thống dẫn đầu đấu tranh cho dân chủ và dân quyền.Sau khi vương quốc Champa bị xóa tên trên bản đồ Đông Dương vào năm 1832. Chúng ta đã mất chủ quyền, chúng ta đã mất luôn khả năng hội ý với nhau để cùng nhau tìm một lối thoát cho dân tộc, rồi từ đó dần dần mất luôn tinh thần đối thoại để dàn xếp những bất đồng trong quá khứ. |